Jakimi względami kierować się podejmując decyzję o zakupie pierwszego aparatu fotograficznego? Który model będzie lepszy? Czy wybrać lustrzankę, czy też wystarczy wysokiej klasy kompakt? Czy duża ilość pikseli oznacza zdjęcia lepszej jakości? Czy zainwestować w sprzęt najnowszej generacji, czy też w nieco starszy? Czy wierzyć testom publikowanym w prasie fotograficznej?
Wiele takich i podobnych pytań zadaje sobie potencjalny posiadacz aparatu fotograficznego. Postaramy się wyjaśnić, w skrócie, na co zwracać uwagę podejmując decyzję o zakupie aparatu fotograficznego. Tekst ten kierujemy głównie do początkujących adeptów fotografii, ale nie tylko.

Jaki aparat jest nam potrzebny – lustrzanka czy kompakt?

Pierwsze pytanie, na które powinniśmy sobie odpowiedzieć to: jakie zdjęcia zamierzamy robić?

Jeżeli chcemy dokumentować życie rodziny w domu, na spacerach, wycieczkach, wakacjach, na imieninach u cioci lub babci, czyli wszędzie gdzie to jest tylko możliwe, to niewątpliwie powinniśmy zakupić aparat mały, który zmieści się nam w kieszeni i nie będzie przyciągał uwagi fotografowanych osób. Najlepiej sprawdzi się więc w tego typu sytuacjach kompakt. Niewielkie rozmiary, zwykle płaski kształt sprawiają, że jest to sprzęt niezwykle poręczny i mobilny.
W powszechnej opinii istnieje przekonanie, że lustrzanki zapewniają najwyższą, profesjonalną jakość zdjęć. Pod pewnymi względami twierdzenie to ma w sobie sporo prawdy, ale tylko w przypadku modeli z najwyższej półki cenowej. To, co przede wszystkim odróżnia lustrzanki od kompaktów, to możliwość wymiany obiektywów. W większości przypadków lustrzanki średniej i niższej klasy sprzedawane w sklepach fotograficznych, supermaketach AGD i sklepach internetowych wyposażone są w tzw. „kitowe” zoomy, które pod względem jakości mechanicznej i optycznej nie są rewelacyjne.
Wiele osób kupujących lustrzanki ze względów „prestiżowych” nigdy nie sięgnie po drugi lub trzeci obiektyw. Po co więc kupować tanią lustrzankę skoro za te same pieniądze można mieć wysokiej klasy poręczny kompakt oferujący możliwość współpracy z dedykowanymi, zewnętrznymi lampami błyskowymi?
Podejmując decyzję o zakupie lustrzanki w rzeczywistości decydujemy się na „wejście” w konkretny system złożony z korpusów, obiektywów, lamp błyskowych i innych akcesoriów. Z tego powodu powinna być to decyzja głęboko przemyślana.

Czy duża ilość pikseli matrycy oznacza wyższą jakość zdjęć?

Producenci aparatów kuszą nas w materiałach reklamowych coraz wyższą rozdzielczością matryc. Czy wzrost rozdzielczości wiąże się ze wzrostem jakości rejestrowanego obrazu? Niewątpliwie większa rozdzielczość oznacza większe rozmiary odbitek lub wydruków. Jak duże one będą? To łatwo obliczyć. Aby wydrukować zdjęcie na drukarce atramentowej plik z obrazem powinien mieć rozdzielczość 300 ppi (300 pikseli na cal). Jeden cal to 2,54 cm. Należy więc rozmiar matrycy (bok w pikselach) najpierw podzielić przez 300, a potem pomnożyć przez 2,54 i otrzymamy długość boku obrazu w centymetrach.
Aparaty z matrycą 6 Mp pozwalają uzyskać zdjęcia formatu 15 x 21 cm. W przypadku matrycy 8 – 10 Mp odbitka lub wydruk osiąga format kartki A4.
A jakie zdjęcia przeważają w naszych albumach? Zwykle odbitki mają rozmiar 10 x 15 cm.
W większości przypadków (dotyczy to głównie tańszych modeli aparatów) zwiększenie rozdzielczości matryc, a więc zmniejszenie rozmiarów pojedynczego piksela pociąga za sobą niestety spadek jakości obrazu – wzrastają szumy termiczne, pojawia się zjawisko bloomingu (wyżarte plamy w miejscach sfotografowanych źródeł światła).

12-milionowy Pentax Optio S12.

Jaki obiektyw powinien mieć nasz aparat?

To pytanie związane jest pośrednio z pytaniem postawionym na początku, dotyczącym wyboru pomiędzy lustrzanką a kompaktem.
Obiektywy zmiennoogniskowe stały się standardowym wyposażeniem wszystkich aparatów. W większości sytuacji zdjęcia wykonuje się korzystając z zakresu ogniskowych 35-105 mm (ekwiwalent dla formatu 35 mm).
Taką też rozpiętość ogniskowych „pokrywają” obiektywy w kompaktach cyfrowych. Często zakres ten jest rozszerzony znacznie w kierunku dłuższych wartości. Coraz popularniejsze stają się aparaty z obiektywami typu megazoom 10x. Problemy techniczne pojawiają się jednak przy szerokich kątach widzenia obiektywów. Na palcach jednej ręki można policzyć dostępne na rynku kompakty, które posiadają możliwość fotografowania przy ogniskowej 28 mm (ekwiwalent dla formatu 35 mm). Jeżeli zamierzamy tworzyć obrazy o dynamicznej perspektywie z wykorzystaniem szerokich kątów widzenia będziemy zmuszeni rozważyć zakup lustrzanki.

Olympus SP-570UZ z 20-krotnym zoomem.